Chivinlar nafaqat bezovta qiladi, balki uyquni buzadi, ularning chaqishi allergik reaksiyaga olib kelishi mumkin. Bozorda tezkor ta’sirni va’da qiluvchi ko‘plab vositalar mavjud. Ammo har bir sprey yoki boshqa chivinlarga qarshi vosita haqiqatan ham vazifasini bajara olmaydi. Chindan ham samarali vositani tanlash uchun qaysi usullar ishlashini, qaysilari esa faqat himoya illyuziyasini yaratishini bilish zarur.
Nega ko‘pchilik chivinlarga qarshi vositalar yordam bermaydi?
Mashhur mahsulotlar qisqa muddatli ta’sir ko‘rsatadi, lichinkalarni va ko‘payish joylarini yo‘q qilmaydi. Lokal ta’sir tezda yo‘qoladi va qon so‘ruvchi hasharot qaytib keladi. Odamlar ko‘pincha sinovdan o‘tgan usullarga emas, balki marketingga ishonib qolishadi. Keng tarqalgan xatolar:
- Bilaguzuklar va ultratovush faqat yaqin masofada ta’sir qiladi.
- Lampalar va tuzoqlar sonini kamaytiradi, lekin populyatsiyaga ta’sir qilmaydi.
- Repellent va aerozol faqat terini himoya qiladi, lekin xonani emas.
- Spiral, plastinka va fumiqator vaqtinchalik ta’sir va hid beradi.
Bularning barchasi qoldiq himoya yaratmaydi va kirish yo‘llarini to‘sib qo‘ymaydi.
Haqiqiy samarali vosita qanday bo‘lishi kerak?
Uydagi qo‘llash uchun xavfsiz bo‘lgan, yuzalarda qoldiq ta’sirga ega insektitsid zarur. Yaxshi vosita suvoq, yog‘och, mato yuzalarida ishlashi va yo‘riqnoma asosida xavfsiz bo‘lishi kerak. Preparat aniq qo‘llash qoidalariga va prognoz qilinadigan ta’sir muddatiga ega bo‘lishi zarur.
Hasharotlarni yo‘q qilishda ilmiy yondashuv
Ish uch bosqichda quriladi: hasharotlarning kunduzgi dam olish joylarini aniqlash, ularni qayta ishlash va qoplamani saqlash. Eurodez chivinlarga qarshi professional vositasi shahar va dala sharoitlari uchun ishlab chiqilgan, Toshkentda ham chivin va g‘nusga qarshi vosita sifatida qo‘llanadi. Uning yordamida xonadon va ochiq hududda himoya ta’minlanadi.
Chivin va g‘nusga qarshi professional vositani qanday ishlatish kerak?
Samaradorlik barcha zonalarni bir vaqtda ishlov berishda erishiladi. Himoya qoidalariga rioya qilinganda dala hovlisida yoki uyda barqaror natija bo‘ladi:
- Uchish joylarini aniqlash uchun hududni ko‘zdan kechirish.
- Yuzalarni tozalash va quritish.
- Sastni yupqa qatlamda surish, burchak va choklarga e’tibor berish.
- Qoplamani yo‘riqnomaga muvofiq yangilash.
- Natijani har 7–10 kunda tekshirish.
Shuningdek, aerozolni yakka hasharotlarni aniqlaganda lokal qo‘llash mumkin.
Chivinlar hujumining oldini olish
Profilaktika har qanday vositaning yuklamasini kamaytiradi. Turg‘un suvni olib tashlash, novlarni tozalash, qalin o‘simliklarni kesish, to‘rlarni tekshirish lozim. Mavsumda tezda chivinlardan qutulish uchun kechqurun ishlov berish qo‘shiladi. Samarali natija uchun chivinlarga qarshi kvartira ichida qo‘llaniladigan vositani tashqi ishlov bilan birlashtirish muhim.